Verborgen schatten in Elderveld: kunstenaar Hans Pieters

door Wijkvereniging Elderveld

In de Arnhemse Koerier van woensdag 28 augustus jl. is onderstaand artikel + bijbehorende foto geplaatst.

Het was de bedoeling om dat in de augustuseditie van Elderveld Nieuws te plaatsen. Dat is niet gelukt, omdat aanlevering van het document na datum copij-sluiting geschiedde. Gezien het belang en actualiteitswaarde van het onderwerp plaatsen we reeds nu als bijlage dit stuk op de site. In de volgende wijkkrant (nr. 5) wordt het alsnog opgenomen.

———————————————————————————————————————————

Een markante man. Vriendelijk, gastvrij en een aantrekkelijke mengelmoes van ouderwetse en tegelijkertijd moderne opvattingen. De 88-jarige Elderveldse Hans Pieters laat zich niet zo gemakkelijk omschrijven. Hij is kunstenaar, dat zonder meer. Al doen woorden als graficus, schilder, illustrator en vormgever hem ook recht. En hoe kan het ook anders: al op vierjarige leeftijd wist Hans al raad met een potlood en papier. En nog steeds weet hij vanuit zijn persoonlijke intensiteit met allerlei ouderwetse technieken de meest prachtige creaties te maken. Belangrijke thema’s hierbij zijn oorlog, landschappen, portretten, figuren en Bijbelse onderwerpen.

Sommige mensen worden geboren met een bepaalde passie en Hans is daar één van. Schilderen en tekenen vormden altijd de rode draad in zijn zeer bewogen leven. Vanuit zijn bescheidenheid en ‘een gebrek aan zakeninstinct’, is hij nooit een hoogvlieger geweest in de toch wat moeizame en harde kunstwereld. Maar plaats zijn werk tussen dat van zijn voorbeelden Rembrandt, Rubens en Da Vinci, dan doet hij daar niet voor onder. Eén van zijn schilderijen heeft jarenlang in het Airbornemuseum gehangen. En daarmee is de link gelegd naar de oorlog. Want Hans heeft als twaalfjarige de oorlog bewust meegemaakt en verwerkt nog altijd aanwezige herinneringen in schilderijen. Hij praat er gemakkelijk over terwijl hij het bewuste schilderij laat zien.

Indrukwekkende oorlog

Op 17 september 1944 stapte Hans over de drempel van de zondagsschool in Arnhem naar buiten en belandde in een waar pandemonium van oorlogsgeweld. De Spitfires vlogen zó laag over de stad dat hij de piloten kon zien zitten. “Ze schoten maar raak. Er was overal herrie en onrust. Op een gegeven moment klonk er een enorme knal en vlogen de brokstukken, steen en puin in het rond. Later bleek de Willemskazerne gebombardeerd te zijn. Ik was zo bang dat ik op mijn knieën kruipend naar huis ben gegaan. Thuis keken we vanuit ons bovenraam naar buiten en zagen we de parachutisten naar beneden komen. Mijn vader zei toen dat we moesten evacueren. Hij voorzag dat de bruglinie een brug te ver was. Hij tuigde twee van onze fietsen op met allerlei spullen en vulde een bolderkar torenhoog op. En daar gingen we: lopend, dwars door de vuurlinie op de Amsterdamseweg richting Ede. Als de luitenant die hij vroeger was geweest riep hij voortdurend in staccato wanneer we moesten liggen, stilstaan of doorlopen. Het was voor het leven indrukwekkend.”

Verwerken in schilderijen

Nog steeds kan hij de witte vlag zien die zijn vader aan een stok had geknoopt. Of de container met rode baretten die uit de lucht viel. Maar vooral de gezichten van de jonge Engelse jongens die overal langs hun vluchtroute dood lagen. “Die blijf ik zien: al die mooie, frisse jonge gezichten. Veel te vroeg uit het leven weggerukt. Ik heb ook een Duitser gezien die dood achter zijn mitrailleur stond alsof hij nog wilde schieten.” De familie werd uiteindelijk opgevangen door boeren in Ede en later een gezin in de stad. “En toen was het vooral overleven. En dan ben je dertien, veertien en dan moet je leven eigenlijk nog echt beginnen. Ik maakte tekeningen van de Slag om Arnhem en die ruilde ik voor eten. Dat zijn van die typische dingen die die veel indruk maken. Ik ben al die dode jongens nooit vergeten. Ik besloot daarom om dit herdenkingsschilderij te maken. Hiervan zijn ook posters gemaakt en het Airbornemuseum heeft deze afbeelding zelfs op hun enveloppen gebruikt. Of dit recht doet aan oorlogsherinneringen, ik weet het niet.”

Waardig kunstenaar

Hans bleef schilderen en schildert nu nog steeds. Zijn huis is ingericht met de meest uiteenlopende schilderijen. Een wandelingetje door Elderveld levert bijvoorbeeld een prachtig herkenbaar landschap op. Maar ook mediamieke schilderijen die je met het hart moet voelen, sieren de muren. Of wat te denken van een groot, prachtig schilderij van religieuze oorsprong. Hans blikt tevreden om zich heen. “Ik vind het heerlijk om met gebruik van verschillende technieken en materialen – of een combinatie hiervan- interessante effecten te bereiken. Met penseel of zelfs met mijn vingers. Ik gebruik technieken die mensen nu niet vaak meer gebruiken, want alles moet modern zijn, maar ik vind de effecten van deze technieken die Rembrandt en Rubens ook gebruikten, gewoon veel meer het échte werk.”

Kitty de Hesse

Gerelateerde berichten