80 jaar Slag om Arnhem: strijd, evacuatie en dwangarbeid

door Linda

De Historische Herberg Arnhem viert zijn vijftienjarige bestaan op vrijdag 20 september met een speciale bijeenkomst over de Slag om Arnhem, dit jaar 80 jaar geleden.

Historicus Niek Nelissen vertelt naar aanleiding van zijn nieuwste boek over de oorlogsbelevenissen van zijn ouders, Henk Nelissen en Els Kerkhoffs. Het gaat over twee doodgewone Arnhemmers die ‘de pech hadden tijdens de bezetting vaak in penibele situaties terecht te komen’. Doordat zij tijdens de Slag om Arnhem in Arnhem-Zuid woonden, wordt de strijd om de brug en de evacuatie letterlijk van een ander perspectief voorzien.

Over de evacuatie van de bijna 100.000 Arnhemmers in 1944-1945 belicht historica Ineke Inklaar dat in de chaos van de eerste evacuatiedagen een belangrijke rol was weggelegd voor Marga Klompé, de latere eerste vrouwelijke minister van ons land. Zij zette hulpposten op, regelde de opvang van vluchtelingen en bracht zieken en gewonden onder. Het is de eerste van vier presentaties die Inklaar dit seizoen in de Historische Herberg zal houden over de evacuatie.

In een verlaten Arnhem plunderde het Duitse leger de stad en legden militaire versterkingen aan. Daarvoor waren arbeiders nodig. Tijdens een massale razzia in Rotterdam en Schiedam, deporteerde de bezetter in november 1944, 52.000 jonge mannen. Zij werden vooral in Duitsland en in Oost-Nederland als dwangarbeider tewerkgesteld. Eén van de initiatiefnemers van het Rotterdamse Razzia-Monument, Jan Willem Cleijpool, zoon van een gedeporteerde, zal ingaan op deze grootste razzia naar weerbare mannen in Europa. Daarbij is er ook aandacht voor het lot van Rotterdamse mannen die in Arnhem terechtkwamen.

In zijn gesproken column zal Egbert Bouwhuis ingaan op de jaren voordat Arnhem in 1233 een stad werd. Dit als opmaat naar de viering van 800 jaar stadsrechten in 2033.

De Historische Herberg is gratis te bezoeken op vrijdag 20 september van 17.00 tot 19.00 uur in Bezoekerscentrum Molenplaats Sonsbeek, Zijpendaalseweg 24a. Voor de bezoekers is er ruimte om ‘op de zeepkist’ een historische mededeling te doen of een vraag te stellen.

Bronvermelding foto
Rotterdamse mannen worden via de Oudedijk gedeporteerd als dwangarbeider. Verschillende van hen moesten in Arnhem werk voor de bezetter verrichten.
© NIOD-H.C.L. van der Werff-Burwinkel: 83425, fotograaf L.M.A. van der Werff . CC-BY-NC-ND

Gerelateerde berichten